۷ اسفند ۱۳۸۹

نسخه ایلامی سنگنبشته بیستون ، ستون یکم، بندهای یازدهم و دوازدهم

برای نویسه گردانی نوشته های میخی ایلامی، من (ا. پریان) از سرچشمه زیر بهره مند گشته و آن را با ویرایش های دیگر سنجیده ام:

King & Tompson; 1907; "Sculptures and Inscription of Darius the Great on the Rock of Behistun in Persia"; Printed by order of trustees; Sold at the British Museum

همچنین برای خوانش این نویسه ها من (پریان) جدول شادروان ریچارد ترود هالوگ را در سرچشمه زیر به کار بردم:

Richard T. Hallock; 1969; "Persepolis Fortification Tablets"; The University of Chicago-Oriental Institute Publications Volume XCII; P.82-86

همچنین برای آوانگاری و خوانش واژه های ایلامی از سرچشمه های زیر سود جسته ام:

Richard T. Hallock; 1969; "Persepolis Fortification Tablets"; The University of Chicago-Oriental Institute Publications Volume XCII; P.663-776

عبدالمجید ارفعی؛ 1387؛ «گلنبشه های باروی تخت جمشید؛ متن های Fort و The»؛ 291-263

AE DB; Col. I; 11; L.33-L.36

L.33. a-ak DIŠda-ri-ya-ma-u-iš DIŠEŠŠANA na-an-ri DIŠEŠŠANA-me [hu-be ap]-pa DIŠkam-ma-at-

L.34. -[ta ak]-ka DIŠma-[ku]-iš DIŠkan-bu-zi-ya e-mi du-iš-ti DIŠEŠŠANA-me am-min-nu ka-ra-da-la-ri [DIŠNUMUNMEŠ DIŠnu]-ka-mi taš me-ni DIŠ-

L.35 -kam-ma-at-ta ak-ka DIŠma-ku-iš DIŠkan-bu-zi-ya e-mi du-iš ku-ut-ta DIŠpar-šib a-ak ku-[ut-ta DIŠma]-da-be a-ak ku-ut-

L.36. -ta DIŠda-a-ya-[u]-iš ap-pa da-a-e hu-pir-ri e-mi du-ša du-man-e hu-ut-taš DIŠEŠŠANA-me [hu-pi-be-na mar]-ri-iš

(11). āk vDariyamauš vsunki nān.ri vsunki.me hube appa vKammātta akka vMakuš vKanbuziya emi du.išti vsunki.me amminu karadalari vNUMUNMEŠ vnukami taš meni vKammātta akka vMakuš vKanbuziya emi du.iš kutta vParšib āk kutta vMada.be āk kutta vDāyauš appa dāe hupirri emi duša dumane huttaš vsunki.me hupi.be.na marri.iš

11. و داریوش پادشاه می گوید: آن پادشاهی که گئوماته مغ از کمبوجیه گرفت (دریافت کرد)، این پادشاهی از دیرباز از آن تبار ما بود. پس گئوماته مغ از کمبوجیه گرفت، هم پارس ها ]را[ و هم مادها ]را[ و هم کشور]های[ دیگر ]را[ از او گرفت، ]از[ آن او (خود) ساخت، پادشاهی بر آنها ]را[ گرفت.

hube: آن

akka: که او، او

appa: که

emi: از او

du-: گرفتن، دریافت کردن

du.išti : گرفت

du.iš : گرفت، دریافت کرد

du.ša : گرفت، دریافت کرد

amminnu: این، (همان)

karadala.ri : دیرباز

nukami : آن ما

meni : پس، سپس

kutta : هم، (و)

Parš.ib: پارس ها

Mada.be : مادها

dāe : دیگر

hupir.ri : او

dumane: آن او

huttaš : او انجام داد، او ساخت

hupi.be : آنها

marri.iš : گرفت، به دست آورد

AE DB; Col. I; 12; L.37- L.46

L.37. a-ak DIŠda-ri-ya-ma-u-iš DIŠEŠŠANA na-an-ri DIŠruhMEŠ ir-ra in-na lip-ri-ir-ni [ak-ka-ri in-ni DIŠ]par-šir-ra in-

L.38. -ni DIŠma-da a-ak in-ni DIŠNUMUNMEŠ DIŠnu-ka-mi a-ka DIŠkam-ma-at-ta DIŠma-ku-iš DIŠEŠŠANA-me e-mi [du-iš-ti DIŠ]taš-šu-ib [zil-la]-ka ir

L.39. ip-ši-iš DIŠtaš-šu-ib ir-še ik-ki hal-pi-iš DIŠak-ka-be ša-aš-ša DIŠbir-ti-ya ir tur-na-iš-ti hu-be [in-tuk-ki-um-me DIŠ]taš-šu-ib ir-še

L.40. ik-ki hal-pi-iš [a]-nu DIŠu ir tur-na-um-pi ap-pa DIŠu in-ni DIŠbir-ti-ya ak-ka DIŠku-raš DIŠša-ak-ri a-ak DIŠak-ka-ri aš-ki

L.41. DIŠkam-ma-at-ta DIŠma-ku-iš tu-ba-ka in-ni li-ul-ma-ak ku-iš DIŠu ši-in-nu-ke-ut [me-ni DIŠu ANu]-ra-maš-da pat-ti-ya-

L.42. -man-ya-a ANu-ra-maš-da pi-ik-ti DIŠu da-iš za-u-mi-in ANu-ra-maš-da-na 10 ANna-an [ANITUMEŠ AN]ba-ke-ya-ti-iš-na

L.43. pi-ir-ka hi zi-la DIŠruhMEŠ h[a]-ri-ki-ib i-da-ka DIŠu DIŠkam-ma-at-ta ak-ka DIŠma-[ku-iš ir] hal-pi-ya ku-ut-ta DIŠ-

L.44. -ruhMEŠ ap-pa ha-tar-ri-man-nu da-[mi] hu-pa-ib-pi i-da-ka AŠhu-ma-nu-iš AŠši-ik-ki-u-ma-ti-iš hi-še AŠnu-iš-ša-ya

L.45. hi-še AŠda-a-ya-u-iš DIŠm[a]-da-be-ik-ki ha-mi ir hal-pi-ya DIŠEŠŠANA-me DIŠu e-mi du-[ma za-u]-mi-in ANu-ra-maš-da-na

L.46. DIŠu DIŠEŠŠANA-me hu-ut-ta ANu-[ra]-maš-da DIŠEŠŠANA-me DIŠu du-nu-iš

(12). āk vDariyamauš vsunki nān.ri vruhMEŠ.irra inna libri.irni akka.ri inni vParšir.ra inni vMada āk inni vNUMUNMEŠ vnukami akka vKammātta vMakuš vsunki.me emi du.išti vtaššu.ib zillaka ir ipši.iš vtaššu.ib irše.ikki halpi.iš vakka.be šāšša vBirtiya ir turna.išti hube intukki.umme vtaššu.ib irše.ikki halpi.iš anu vu ir turna.umpi appa vu inni vBirtiya akka vKuraš všāk.ri āk vakka.ri aški vKammātta vMakuš tubaka inni lilmāk kuiš vu šinnu.ket meni vu dUramašda Pattiyamanyā dUramašda pikti vu da.iš zaumin dUramašda.na 10 dnān dITUMEŠ dBakeyatiš.na pirka hi zila vruhMEŠ appa hatarimannu dami hupa.ib.pi idaka hhumanuš hŠikkiumatiš hiše dNiššaya hiše hDāyauš vMada.be.ikki hami ir halpi.ya vsunki.me vu emi du.ma zaumin dUramašda.na vu vsunki.me hutta dUramašda vsunki.me vu dunu.iš

12. و داریوش پادشاه می گوید: مردی نبود هیچ بنده ای (؟)، نه پارسی نه مادی و نه ]از[ تبار ما که گئوماته مغ، پادشاهی از او بگیرد، مردم فراوان او را ترسیدند، مردم را بسیار کشت، کسانی که پیشتر بردیا را می شناختند، برای آن مردم ]را[ بسیار کشت ]که[ نه من را بشناسند که من بردیا پسر کوروش نیستم و هیچکس، هیچکس گئوماته مغ ]را[ در پیوند نبود (یارا نداشت) ]که[ جلو نیامد تا من آمدم، پس من اهورامزدا ]را[ نیایش کردم. اهورامزدا یاری ]به[ من فرستاد، به خواست اهورامزدا روز 10 در ماه باغ یادیش، این چنین همراه مردان اندک من گئوماته مغ را کشتم، هم مردانی که بهترین از سوی او پیروانش نزد او جای داشتند، روستا (دژ) نامش سیکیه اوواتیش ]در[ نیسایه نام ]در[ کشور مادها، آنجا او را کشتم، پادشاهی را از او ستاندم، به خواست اهورامزدا من پادشاهی ساختم، اهورامزدا پادشاهی ]به[ من داد.

ruh: مردsssssssssssssssssssssssssssssssssss -irra: پسوند برای نمایش یک یا یکی

ruhMEŠ.irra: مردی، یک مردssssssssssssssssss inna: نه

libri.irni (?): بنده ای ؟sssssssssssssssssssss akka.ri: هیچ کس

Paršir Parš.ir ~ OP. Parsamča : پارسی Paršir.ra: یک پارسی

Mada ~ OP. Māda : مادsssssssssssssssssss āk: و

nukami: آن ماsssssssssssssssssssssssssssss akka: کسی که، آن که

emi: از اوssssssssssssssssssssssssssssssssss du.išti: او/ آنها دریافت کرد

taššu.ib: مردم / سپاهیانsssssssssssssssssssss zilla.ka: بسیار سخت، سراسر

ipši.iš: ترسید / ترسیدندssssssssssssssssssssss irše: فراوان، بسیار

irše.ikki: فراوان در جاییsssssssssssssssssssss akka.be: کسانی که / آنها که

šāšša: پیشترsssssssssssssssssssssssssssssss turna.išti: شناخته بود / شناخته بودند

hube intukki.umme: به آن دلیل / برای آنکهssss anu: نه / (منفی کننده)

turna.umpi: بدانندsssssssssssssssssssssssss aški ~ OP. *čiščiy : هیچکس

tuba.ka: در پیوند بود باssssssssssssssssssssss lilu-: جلو آمدن

lilmāk: جلو آمدssssssssssssssssssssssssssss kuiš: تا

šinnu- : آمدنssssssssssssssssssssssssssssss šinnu.ket: آمدم

meni: پسsssssssssssssssss pattiyamanyā ~ OP. *patiyāvahyaiy: نیایش کردم

pikti: یاریsssssssssssssssssssssssssssssssss da.iš: فرستاد

parka: در ماهssssssssssssssssssssssssssssss zila: چنین، آنگاه

hi zila: آنگاهsssssssssssssssssssssssssssssss hariki.ib: شمار کم

hari.ikki.ib idaka: همراه باsssssssssssssssss halpi.ya: کشتم

Bakeyatiš ~ OP. Bāgayādiš: باغ یادیشsssss hatarrimannu: بهترین

dami: از سوی اوssssssssssssssssssssssssssss hupa: پیرو

hupa.ib.pi: پیروانشssssssssssssssssssssssss humanuš: دژ (روستا)

Šikkiumatiš ~ OP. Sikauvatiš: سیکا اووتیشs Niššayā ~ OP. Nisāya : نیسایه

hami: آنجاsssssssssssssssssssssssssssssssss du.ma: دریافت کردم

۱ نظر:

فرشید گفت...

درود به شما دوست خوبم
ایزد یکتا را سپاس می گوییم که بار دگر و با آمدن بهار دگر ما را به اندیشیدن واداشت. او کردار نیک و اندیشه ی نیک و گفتار نیک را به انسان ارزانی داشت تا خود اراده کند که کدامین راه را پیشه گرداند. بهاران فراوان آمده است و خواهد آمد واین فراز و نشیب ها که می بینیم از ما سرچشمه میگیرد. از اهورا مزدا می خواهیم که پیوسته ما را در فرازها نگه دارد و از نشیب ها دور