داستان کوه بیستون
جستار دوم: اندیشه های کوه
ییییی
کوه بیستون آنسوی سهنه و دیواره آن به سوی کوههای اسحاق وند و هرسین است. بیستون واپسین کوه از کوههایی است که از پایین دشت دینور به سوی جنوب و از کرمانشاه به سوی شرق کشیده شده اند. پس جایگاهی ویژه و چشم اندازی زیبا داشته چنانچه اگر از دور به آن بنگرید آنرا از کوههای نزدیک بلندتر می پندارید. گوشه بودن این کوه و جایگاه دیواره جنوب آن چنان است که در میان کوههای دیگر تک بوده و نگاه آدمی ناخودآگاه به ستیغ آن کشیده می شود. چنین ویژگی هایی به همراه رودهای زیبا و چشمه های کنار آن، این کوه را در روزگاران کهن درمیان کوههای دیگر برجسته ساخت و ایرانیان کهن را که بیشترین نگاهشان به آسمان و خورشید بود برآن داشت تا این کوه را «بغستان» (OP: *Bagastāna) یا «جایگاه خدا» بنامند.
ایرانیان باستان کوهها را جایگاهی برجسته و آرامش بخش می دیدند. نزد آنان کوه (OP: kaufa , Ave: kaofa) نشان بزرگی و شکوه و جایگاه رویدادهای سرنوشت ساز در نبرد کیهانی نیکی و بدی بود. در سرودهای اوستا از کوهها به نام «راستی بخشنده» (Ave: aša xvāθra) و «شادی بخش» (Ave: poura xvāθra) یاد شده و نام بسیاری از کوهها از اندیشه های «نیرومندی»، «سختی»، «دلیری»، «شادی» و «بخت» سرچشمه یافته بود. به ویژه در سرود «زامیاد یشت» نام بسیاری از کوهها از روزگار دیرین ایرانیان آورده شده است. نام کوهی Ave: Uši darena (سپیده دم درخشان) بود و کوهی دیگر Ave: Mazišvant (دارنده بزرگی)، همچنین کوههایی دیگر که نامشان Ave: Ereziša (راست و برافراشته)، Ave: Spentō dāta (داده پاک)، Ave: Ahurana (کوه اهورا)، Ave: Barō srayan (دارنده زیبایی) بود.
نام برخی کوهها نیز نمایانگر چشم انداز زیبا و بلندی آنها بود، چون Ave: Raodhita (کوهی که گیاه فراوان روید)، Ave: Erezifya (شاهین)، Ave: Starō sāra (ستاره سر)، Ave: Vafraya (برف مند)، Ave: Upāiri saəna (برتر از پرش شاهین)، Ave: Spita varenah (سپیدرنگ) و Ave: Spita gaona (سپیدگون). آنگاه که پسان تر آریایی ها به سرزمین های نوین کوچیده به تاریخ گام نهادند، آن نامها را با خود آورده به کوههای سرزمین های نوین که پیرامون خود می دیدند، نهادند. البرز در مازندران همان Ave: Harā bərəzaiti یا «هرای بلند»، الوند در همدان همان Ave: Aurvant یا «دلیر و چابک»، راوند در خراسان همان Ave: Raēvant یا «با شکوه»، سهند در آذربایجان همان Ave: Asnvant یا «آسمانی»، توروس در آناتولی همان Ave: Taəra یا «ستیغ» و بادغیس در افغانستان همان Ave: Vāiti gaēsa .
نننننننن
یییییییی
دوستان گرامی که مایل به دریافت متن کامل این مقاله هستند می توانند به آدرس اینترنتی .........تماس بگیرند.
یییییییییی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر